کنس دشوی آمل ملی شد 

با ثبت رسم کهن “کنس دشوی” آمل بعنوان یکی از آیین‌های محلی وسنتی،میان مردم شهر‌های مرکزی مازندران که از سابقه کهن وتاریخی برخوردار است خاطرات فرهنگ فورکلور بومی محلی منطقه زنده می شود.

کنس یا ازگیل جنگلی با خواص دارویی طبع خنک خود درجنگلهای های امامزاده عبدالله تا محدوده بخش لاریجان از میوه های جنگلی مختص به این منطقه هست که محلی ها با تشریفات مراسم خاص خود از اوایل پاییز ماه شروع به کنس پزان می کنند که حاصل آن با زبان محلی های آمل به کنس دشو معروف هست که روزگاری درکنار طعم شیرین، ترش و ملس این میوه طبیعی، میان مردم بومی و خانواده‌های مازندرانی خاطره سازی کرده که متاسفانه امروز در زندگی مبتلا به تجملات مدرنیته، گذشتگان میانسال این مراسم را اجرا می‌کنند.

به گزارش پایگاه خبری سیده آمل: آیین رونمایی ازتمبرملی جشنواره کنس دشو، باحضورمسئولان اداره کل پست مازندران و مدیران دستگاه‌های اجرایی و علاقمندان به فرهنگ و هنر بومی، محلی برگزارواز تمبر اختصاصی این جشنواره به نام شهرستان آمل نیز رونمایی شد.

کنس دشوی آمل ملی شد

به گفته رییس اداره فرهنگ وارشاد اسلامی شهرستان آمل، رونمایی از تمبر ملی جشنواره ” کنس دشو” بعنوان آیینی سنتی ومحلی شهرستان آمل تنها سند رسمی زبان مازندرانی از پیدایش آن تاکنون در اسناد دولتی وملی کشور به ثبت رسید.

رضا کسب ور افزود: مهمترین دلیل برای رونمایی از تمبرملی جشنواره کنس دشو، تبدیل زبان مازندرانی و سند دارکردن آن بوده که خوشبختانه با وجود قدمت بیش از چندهزار ساله زبان وگویش مازندرانی تاکنون سند رسمی که مربوط به دولت باشد، به زبان مازندرانی وجود ندارد.

توسعه کشت درخت ازگیل در جنگلهای آمل

 مدیرجهادکشاورزی شهرستان آمل دراین خصوص با بیان اینکه بیشترین سطح درختان جنگلی ازگیل وحشی یا کنس درمحدوده ارتفاعات جنگلی بخش‌های امامزاده عبدالله و لاریجان این شهرستان با مساحت تقریبی ۱۰۰ هکتار را شامل می‌شود، گفت: فصل برداشت این میوه جنگلی از اواخر مهر آغاز تا اویل فصل زمستان نیز ادامه دارد.

مهرداد فولاد افزود: درسال‌های اخیر با اصلاح رقم‌های ازگیل، سطح کشت این میوه نیز توسعه یافته و استقبال خوبی هم ازاین بخش شده است.

وی یادآورشد، برداشت این محصول درفصل پاییز در دهه‌های گذشته توسط بومیان روستاها، با برگزاری جشن وآیین‌های خاص ازجمله ” کنس دشو” همراه بوده که متاسفانه بابی توجهی‌های صورت گرفته رو به فراموشی رفته است.

احیای فرهنگ بومی محلی “کنس دشو”

مدیرجهادکشاورزی آمل گفت، که با همکاری این مدیریت و اداره فرهنگ وارشاد اسلامی آمل، قدم‌های ارزشمندی درراستای احیای خرده فرهنگ‌های مرتبط با بخش کشاورزی درسطح این شهرستان درحال برداشتن است.

اجرای موسیقی محلی، خواندن شعر‌های مازندرانی، همخوانی گروه‌های موسیقی استانی و سخنرانی برخی چهره‌های فرهنگی و اجتماعی درباره اهمیت حفظ و احیای خرده فرهنگ‌های رایج در روستا‌های مازندران، و یادآوری خاطرات کنس دشوی گذشتگان از برنامه‌های این جشنواره بود.

در جشنواره آیینی”کنس دشو”، مراحل عملی چگونگی تهیه رب و دیگر فرآورده‌های ازگیل که هم تازه خوری وبه عنوان چاشنی غذا مصرف می‌شود، درحاشیه این جشنواره برای بازدید حاضران به نمایش گذاشته شد.

در این جشنواره همچنین، توسط یکی از فعالان بومی دهستان چلاو آمل، فرایند تهیه وپخت ” دشو” به نمایش درآمد.

فرآیند تبدیل میوه کنس به رب

دراین فرایند، میوه ازگیل که ازمیوه‌های جنگلی محسوب می‌شود، پس از برداشت، برای شست و شو در داخل تشت بزرگی قرار داده و پس از جداکردن شاخ و برگ و تمیز کردن کامل، آن را به همراه مقداری آب روی حرارت آتش قرار داده تا کاملا پخته یا به زبان محلی پتکا شده و برای تسریع در عمل آوری آن به تناوب چندین بار با کفگیر هم زده تا همه قسمت‌های آن بطور کامل بپزد.

بعد از این مرحله ازگیل پخته شده داخل کیسه‌ای قرار گرفته و با ضربه زدن به آن و جداکردن دانه و پوست، آب حاصل از آن را درون ظرف دیگری ریخته و پس از حرارت دوباره و تغییر رنگ آن به شکل قهوه ای، رب ازگیل یا کنس دشو، از آن به دست می‌آید.

وجه تسمیه میوه کنس

کنس در زبان محلی مازندرانی نام گونه میوه جنگلی بوده که نام فارسی آن ازگیل جنگلی یا ازگیل وحشی و هم خانواده با سیب، گلابی، به، زالزالک و گلابی وحشی است.

میوه ازگیل بسیار سخت و اسیدی است و تا زمانی که خوب رسیده نشود قابل خوردن نبوده و گوشت آن پس از رسیدن از رنگ سفید به قهوه‌ای تغییر کرده، نرم وشیرین می‌شود.

خواص درمانی میوه ازگیل وحشی

رب کنس یا ازگیل در تهیه انواع غذا‌های محلی مانند آش ترش و گرناآش، فسنجان، پخت نوعی ته چین مرغ محلی، مرغ ترش و نیز تهیه نوعی نان پیازی استفاده می‌شود.

میوه ازگیل سرشار از ویتامین‌های سی و بی، اسیدسیتریک و اسیدمالک بوده و برای آرامش و تقویت اعصاب، درمان عفونت روده بزرگ مفید و در درمان زخم دهان و تورم مخاط گلو موثر است. همچنین از برگ آن برای درمان زخم‌های پوستی به ویژه سالک استفاده می‌شود.