صلاحیت وزرای پیشنهادی مجلس چگونه بررسی می شود ؟!!

حسن روحانی در اولین اقدام خود به عنوان رییس‌جمهور دوازدهم باید گزینه‌های پیشنهادی خود را برای ۱۸ وزارت‌خانه دولت تقدیم مجلس کند تا صلاحیت وزرای پیشنهادی در مجلس بررسی و به رای گذاشته شود و نهایتا ترکیب کابینه دوازدهم تعیین شود.

روال بررسی صلاحیت و رای اعتماد به وزرای پیشنهادی در مجلس براساس آیین‌نامه داخلی مجلس در زیر آمده است:

فرصت دوهفته‌ای روحانی برای معرفی وزرای پیشنهادی

طبق ماده ۲۰۴ آیین نامه داخلی مجلس، رئیس جمهور ظرف دو هفته پس از انجام مراسم تحلیف کتباً اسامی هیأت وزیران را به همراه شرح حال هر یک از وزیران و برنامه دولت تسلیم مجلس می‏‌کند و رئیس مجلس مکلف است در اولین فرصت در جلسه علنی وصول معرفی‏ نامه وزیران را اعلام و پس از قرائت دستور تکثیر آن را صادر کند.

مهلت یک‌هفته‌ای مجلس برای برگزاری جلسات رای‌اعتماد

همچنین براساس ماده ۲۰۵، یک هفته پس از معرفی دولت، برای بحث و بررسی خط مشی و اصول کلی برنامه دولت و أخذ رأی اعتماد برای هیأت وزیران جلسات مجلس به‏ طور متوالی تشکیل می‏‌شود. طبق این ماده با پیشنهاد رئیس و تصویب مجلس، جلسات به صورت صبح و بعد ازظهر برگزار خواهد شد.

در ماده ۲۰۶ آیین‌نامه هم آمده که قبل از تشکیل اولین جلسه بررسی برنامه‌های دولت و أخذ رأی اعتماد هیأت وزیران، نمایندگان مخالف و موافق برنامه، خط مشی و اصول کلی و ترکیب هیأت وزیران و نیز نمایندگان مخالف و موافق هر یک از وزیران به تفکیک برنامه و هر وزیر در برگه‏ های جداگانه یا دستگاه الکترونیک ثبت نام می‌کنند.

همچنین هر یک از نمایندگان حق دارند تمام یا قسمتی از وقت خود را در اختیار نماینده دیگر قرار دهند. در شروع بحث در مورد هیأت وزیران، رئیس جمهور برنامه دولت را تشریح و ضمن معرفی وزیران از ترکیب هیأت وزیران دفاع خواهد کرد. پس از آن مجلس، بررسی برنامه دولت و ترکیب هیأت وزیران را با اظهارات پنج نفر از نمایندگان مخالف و پنج نفر از نمایندگان موافق با حفظ ترتیب یک نفر مخالف و یک نفر موافق و هر کدام برای مدت ۱۵ دقیقه انجام خواهد داد.

رئیس جمهور یا کسانی که او تعیین خواهد نمود به سؤالات و اظهارات مخالفان پاسخ می‌دهند. مجموع مدت نطق اولیه رئیس‌جمهور و دفاعیات اخیر دو و نیم ساعت خواهد بود. در پی اظهارات و دفاعیات رئیس جمهور، مجلس شور در مورد برنامه‏‌ها و صلاحیت هر یک از وزیران را به صورت جداگانه آغاز خواهد کرد. در مورد هر وزیر دو نفر از نمایندگان مخالف و دو نفر از نمایندگان موافق با حفظ ترتیب یک نفر مخالف و موافق هرکدام برای مدت پانزده دقیقه فرصت خواهند داشت. پس از آن وزیر و در صورت صلاحدید رئیس جمهور به مدت ۳۰ دقیقه برای دفاع از برنامه و صلاحیت وزیر مطروحه وقت خواهند داشت.

بررسی صلاحیت گزینه‌های پیشنهادی براساس ترتیب الفبای وزارت‌خانه‌ها

بحث و بررسی برای تک تک وزیران به ترتیب حروف الفبای وزارتخانه به همین شیوه انجام می‏ گیرد، رئیس جمهور می‏ تواند با استفاده از وقت وزیران در پایان و به ‏طور یکجا از آنان دفاع نماید. پس از آن رأی‏ گیری به عمل می‏ آید و شمارش و اعلام نتیجه آراء پس از رأی‏ گیری برای همه وزرا صورت خواهد گرفت. سؤالات کتبی نمایندگان در طول مدتی که برنامه دولت مطرح است از طریق رئیس مجلس به رئیس جمهور یا وزیر مربوط داده خواهد شد.

اگر مجلس به برخی وزرای پیشنهادی رای ندهد…

براین اساس چنانچه مجلس به یک یا چند وزیر رأی اعتماد نداد و یا وزارتخانه‌ای به هر دلیل وزیر نداشته باشد رئیس جمهور موظف است با رعایت اصل یکصد و سی و پنجم (۱۳۵) قانون اساسی حداکثر قبل از سه ماه فرد یا افراد دیگری را برای أخذ رأی به مجلس معرفی کند.