دقیقا اقتصاد شراکتی چیست؟

به گزارش واحد خبری سیده آمل ،این کارشناس اقتصادی در ابتدا نوشته است: زمانی که برای نخستین بار در نشست داووس در ژانویه ۲۰۱۳ میلادی شرکت کردم، از هر کسی که می دیدم می پرسیدم که آیا واژه اقتصاد شراکتی را شنیده اند. ۹۰ درصد افراد می گفتند نه، ۵ درصد تصور می کردند که من درباره مبادله تهاتری صحبت می کنم و ۵ درصد دیگر هم اذعان کردند که فناوری های جدید و شبکه های همکار قادر به ایجاد مدل های کسب و کار هستند.

سخت بود که کسی را پیدا کنم که از Airbnb یا BlaBlaCar استفاده کرده باشد. اواخر همان سال من مجمع گروه کاری اقتصاد شراکتی را همراه با سایر رهبران جوان جهانی پایه گذاری کردم، با هدف ایجاد آگاهی، دید و تخصص.

با حرکت سریع به سوی ۲۰۱۷ این واقعیت کاملا متفاوت شده است. نه تنها اقتصاد شراکتی در اخبار روزمره است، بلکه موجب رشد و گسترش فهرستی از واژه های مرتبط شده است. از دید بسیاری از مردم اقتصاد شراکتی و اقتصاد کلان و بزرگ مشابه یکدیگر است. ولی در واقع، تقریبا هیچ چیز نمی تواند فراتر از حقیقت باشد. همانطور که اقتصاد شراکتی رشد کرده است، قربانی موفقیت خودش شده است. برخی از افراد این اتهام را مطرح کرده اند که بخش زیادی از اقتصاد شراکتی امروز، واقعا شراکتی نیست، اتهامی که بخشی از آن درست است. در حالی که از یک سو، پلتفرم های زیادی وجود دارد که از روحیه مشترک به اشتراک گذاری برخوردار هستند، ولی از سوی دیگر، به طور فزاینده ای از بین بردن اقتصاد شراکتی نیز رو به افزایش است: برخی از شرکت ها در حال از بین رفتن این واژه هستند. چه کسی نمی خواهد مفهوم جامعه و همکاری را تعریف کند؟

یک نمونه از ابهام در واژه شناسی “اوبر” است. با این حال هنوز برای بسیاری از رسانه ها و افکار عمومی، اوبر یکی از بهترین نمونه های اقتصاد شراکتی است. این طور گفته شده است که پیشنهادات جدید مثل Lyft Line و Uber Pool مثال های شگفت انگیزی از رانندگی شراکتی است. این پیشنهادات موجب استفاده بهینه تر از خودروها می شود. ولی این پیشنهادات تنها بخشی از سواری های فعلی است که ارائه شده است.

با این اوصاف اقتصاد شراکتی واقعی چیست؟ چگونه باید بین انواع مختلف الگوهای اقتصادی جدید تفکیک قائل شویم؟ در اینجا فهرست خلاصه ای را ارائه می کنیم که می تواند سردرگمی های فعلی را روشن کند و راهنمایی را برای شرکت های مختلف، سیاست گذاران و افراد و سرمایه گذاران فراهم نماید.

اقتصاد شراکتی: بر اشتراک دارایی های من مصرف تر تمرکز می کند، تا بهره وری را ارتقا دهد.

اقتصاد مبتنی بر همکاری: بر اشکال همکاری در مصرف، تولید، تامین مالی و آموزش تمرکز می کند.

اقتصاد مبتنی بر تقاضا: بر تقاضای کالاها و خدمات تمرکز می کند.

اقتصاد غول پیکر : بر مشارکت نیروی کار و تولید درآمد از طریق پروژه های بزرگ یا پروژه های ساده تمرکز می کند که می تواند یک کارگر را استخدام کند.

اقتصاد فری لنس: بر مشارکت نیروی کار و ایجاد درآمد از طریق فری لنس تمرکز می کند، این کار به عنوان نیروهای کار مستقل مشهور شده است.

اقتصاد همکاری: بر شبکه های همکار موسوم به (P2P) تمرکز می کند آن هم در ایجاد محصولات، ارائه خدمات و تامین مالی.

اقتصاد مبتنی بر دسترسی: بر دسترسی به مالکیت تمرکز می کند که با اشتراک گذاری همپوشانی دارد.

اقتصاد انبوه: بر الگوهای اقتصادی که به واسطه جمعیت ها قدرت می گیرد، تمرکز دارد.

اقتصاد دیجیتال: بر هر چیزی که به واسطه فناوری دیجیتال قدرتمند می شود، تمرکز دارد.

اقتصاد پلتفرم: بر هر چیزی که به واسطه پلتفرم های طراحی شده بر اساس فناوری تمرکز می کند.

این کاملا ممکن است که یک پلتفرم را بتوان تحت چندین تعریف دسته بندی کرد. برای مثال، TaskRabbit در دسته بندی های اقتصاد غول پیکر gig، اقتصاد مبتنی بر تقاضا on-demand، اقتصاد مبتنی بر همکاری collaborative و اقتصاد اشتراکی sharing قرار می گیرد.

Airbnb ها نیز به روشنی بخشی از یک اقتصاد شراکتی به شمار می روند. علاوه بر این اقتصاد شراکتی به یک روش مشابه در سراسر جهان تعریف نمی شود. این مساله در هیچ جای جهان به اندازه چین مشهود نیست. از زمان اعلام اقتصاد شراکتی به عنوان یک اولویت در چین در سال ۲۰۱۵ میلادی، و اینکه اقتصاد شراکتی باید ۱۰ درصد جی دی پی چین را تا سال ۲۰۲۰ تشکیل دهد، دولت این کشور دیدگاه خود درباره آنچه را که شامل اقتصاد شراکتی می شود، توسعه داده است. امروز، چیزی را که ما در غرب اقتصاد دیجیتال می نامیم، مثل آمازون و نفتلیکس، چینی ها آن را اقتصاد شراکتی می دانند.

اقتصاد شراکتی یک پدیده سیاه و سفید نیست. این اقتصاد، طیفی از رنگ های مختلف است و به همین لحاظ شناخت ابعاد مختلف آن ضروری است. در نهایت آن بخشی از اقتصاد خواهد شد.