گریاندن مردم ساده‌تر از خنداندنشان است

محمد فواد صفاریان‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار رسانه ایسنا با اشاره به ساختار برنامه‌های طنز تلویزیون گفت: من برنامه طنز نساختم اما سری اول برنامه‌ای درباره خندیدن مانند «خندوانه» را کار کردم. ساختن طنزی که به لودگی نیفتد و از یک سری خطوط رد نشود، بسیار دشوار است. در دنیا نیز با مسائل جنسی و مذهبی شوخی می‌شود. در کشور ما با فرهنگ و عقبه‌ای که داریم طنازی کردن و خنداندن مردم کار سختی است. مسائلی که در برنامه «خندوانه» پیش آمد، نباید اتفاق می‌افتاد اما این حجم از محکوم کردن هم روا نیست و تکرار خطا ایراد دارد. در واقع ما باید در برخی مسائل ظرفیت خود را بالا ببریم؛ برای مثال ممکن است با اقوام ایرانی شوخی شود و باید بدانیم همه ما با هم خواهر و برادر هستیم.

او ادامه داد: اگر لطیفه و جوکی برای من پیامک شود که توهین به یک قوم باشد پیام را نخوانده، حذف می‌کنم. اما من تصورم این است که خنداندن مردم ایران با رعایت تمام موازینی که برای همه وجود دارد و مردم هم خود را معتقد به رعایت آن می‌دانند، کار دشواری است.

صفاریان‌پور با اشاره به سری اول برنامه «خندوانه» اظهار کرد: روزی که با دوستانم سری اول خندوانه را شروع کردم برایم سوال بود که تا کجا می‌توانیم پیش برویم و درباره خندیدن صحبت کنیم زیرا هر وقت درباره خندیدن صحبت می‌کنیم لودگی به نظر می‌آید و افرادی هم که می‌خندند افراد ساده‌ای در نظر گرفته می‌شوند (که البته سادگی مساله بدی نیست و در جهان پیچیده و پر از دروغ ارزش هم است). ما تمام تلاشمان این بود یک شکلی از خندیدن را ترویج کنیم که درباره حال خوب آدم‌ها باشد همین کاری که در مجموعه «هزاردستان» کردیم. در واقع بحث خنداندن نیست بلکه بحث کاملا تخصصی است.

این مجری با تاکید بر اینکه خنداندن مردم در کشور ما کار سختی است، بیان کرد: به نظرم افرادی که مجموعه‌های تلویزیونی قابل تامل با مایه‌های طنز می‌سازند هنرمندانه‌تر کار می‌کنند به دلیل اینکه خنداندن مردم  ایران کار سختی است و همه نیز این مساله را قبول دارند. به نظرم کار طنز نباید از هیچ مرزی رد شود و اگر توهین به فرد و جامعه خاصی هم شود اهمال کاری من طنزپرداز و برنامه‌ساز است که به اشتباه جلو رفته‌ام. ما با تمام مناسبات فرهنگی موجود در جامعه بزرگ شده‌ایم و آن‌ها را می‌دانیم.

او ادامه داد: من از برخی شنیدم که کمدین‌های خنداننده شو حرفی زدند و حالا به جوانی‌شان ببخشیم اما ما می‌دانیم یک برنامه در تلویزیون برای اینکه به روی آنتن برود عوامل سازنده آن اولین مخاطبانی هستند که برنامه را می‌بینند و موازین را می‌دانند. اگر بخواهیم این اشتباه را به گردن کمدین‌ها بیندازیم کاملا اشتباه است و حتی یک نوع فرافکنی است. به نظرم کار بسیار سختی است که به عنوان یک برنامه ساز بخواهم درباره خندیدن و طنزپردازی صحبت کنم و تا حدی جفا به طنزپردازان است. در واقع آن‌ها باید خودشان پاسخگو باشند.

محمد فواد صفاریان‌پور با بیان اینکه برخی از مجموعه‌های طنز تلویزیون در این سال‌ها از کیفیت مناسبی برخوردار بودند، گفت: مجموعه‌های طنزی که مدیری ساخته معمولا از کیفیت خوبی برخوردار بوده است. همچنین سروش صحت، رضا عطاران، سعید آقا خانی هم مجموعه‌های خوبی کار کردند  که شاید در این آثار بارقه‌های گذر از مسائل اخلاقی هم دیده شود اما روی مرز حرکت کرده‌اند. مدت‌هاست برنامه جذابی که بتوانم با آن بخندم ونیازم را برطرف کند در تلویزیون ندیده‌ام.

این کارگردان با اشاره به دلایل کم شدن کارهای طنز در تلویزیون اظهار کرد: شاید برای ساخت سریال و مجموعه‌ای با مایه طنز سفارشی وجود ندارد. شاید هم سختی کار طنز علت آن باشد زیرا گریه انداختن مردم ساده‌تر از خنداندنشان است. وقتی می‌گویم مردم ظرفیتشان را بالا ببرند یعنی تا درباره پزشکان حرفی زده می‌شود همه اعتراض نکنند. زمانی درباره سینماگران و هنرمندان حرفی زده می‌شود اما کسی نیست که از آن‌ها دفاع کند. ظرفیتمان را بالا ببریم همان‌طور که انتظار داریم یک اتفاق درست پیش بیاید ادب حکم می‌کند که صبورتر باشیم و حرف طرف مقابلمان هم بشنویم.